Категории: Воспоминания о войне, Михаил Крипец

ОРИГИНАЛЬНАЯ ТРАНСКРИПЦИЯ

А ў нас польскія парцізаны многа людзей пабілі тожа. І такіх невінных маіх суседаў. Усё. Вы знаеця, а ўжэ парцізанка як паявілася, ішлі, мусіць, шэсць чалавек яўрэяў, і маладыя, дзяўчатамі, і быў у іх хлопчык небальшэнькі мусі гадоў шэсць, знаеця. А мой ацец хрэсны узяў гэтага мальчыка. Яны пайшлі ў парцізаны, а мальчык з маім хрэсным бацькам астаўся ў сям’і ў іхной. А ацец мой быў у памешчыка: рукавадзіў млынам, усё тамака памагаў, у обшчэм, памешчыку. Яму хату далі, ён сам з Украіны быў, вы знаеця. Вот гэтыя польскія парцізаны паявіліся… Пачаму яны так яўрэяў не ўважалі, я не знаю, вы знаеця. І з нашай вёскі быў адзін у польскае парцізанке тожа. Ён усё знаў. І вы знаеця, первый раз усё гаварылі: «О, будуць польскія парцізаны нападуць на Дакудова, Дакудава». Вы знаеця. Матка з сынам дзе-та была пайшоўшы да па суседкі, а баця быў, а яны як ішлі, сразу і туда, да памешчыка. Да памешчыка зайшлі, аны ўсё ўзіралі з гэтым хлопчыкам: ён сын старшы быў і бацька хрэсны мой ішоў аттуда, уцякаў. Вы знаеця, яны замецілі і майго бацьку хрэснага забілі, сына забілі і гэтага яўрэйчыка забілі.
Ну а мой бацька ўжэ на заўтра папрасіў там друзей, сваякоў, збілі гроб на траіх чалавек, узялі лошадзь і завезлі пахаранілі на кладбішчэ яго.
Ну а пасля ужэ этыя польскія парцізаны ўжэ фронт, як пачустваваў, што фронт недалёка. Каб хто разумны на мястэчку чалавек расказаў, што от там небальшая сіла, а кругом балота, там дарога, іх у плен узялі б і ўсё. А то яны зацягнулі мінамёт у цэркву, дзе звоняць. І наводчык замеціў нямецкого. Наводчык залезжшага на дзерава – ліпу. Яны як угасілі! Прама ў ліпу гэтую, палавіна расшчапілі. То яна адтуда валіўся стромгалоў нямецкі гэты наводчык.

ПЕРЕВОД НА РУССКИЙ ЯЗЫК

У нас польские партизаны много невинных людей убили, и моих соседей. Когда у нас партизаны появились, вместе с ними было человек шесть евреев: и молодые парни, и девчата, и мальчик небольшой, лет шесть, наверное. Мой крёстный взял этого мальчика к себе в семью. А мой отец был у помещика, руководил мельницей. Ему дом дали, сам-то он с Украины. И вот появились эти польские партизаны… почему они так евреев не уважали, я не знаю. Один мужчина их нашей деревни тоже был в польской партизанке. Он всё знал. И вы знаете, первый раз всё говорили: «Вот, скоро польские партизаны нападут на Докудова». Мать с сыном ушли к соседке, а отец крёстный со старшим сыном и этим мальчиком к помещику зашли, а потом оттуда убегали. Так они (польские партизаны) их заметили и моего отца крёстного убили, сына его убили и этого еврейчика убили. А мой отец уже назавтра попросил друзей, родственников, чтобы гроб сделали на троих человек, взяли лошадь и похоронили их на кладбище.

Ну а после, когда к нам уже фронт приближался, если б был, кто умный и сказал, что там сила небольшая, болота кругом, и дорога одна, то этих партизан в плен взяли б и всё. А то они затянули миномёт в церковь, где колокола звонят. И наводчик заметил немецкого наводчика, который залез на липу. Они как угасили (выстрелили)! Прямо в липу – пополам её расщепили. Немецкий наводчик падал оттуда стремглав.

Фотографии

Скачать

Исследователь: Наталья Иващенко, кандидат исторических наук, доцент, ГрГУ им. Я. Купалы, Ксения Адасик, ГрГУ им.Я. Купалы